زیبایی چشم گیر این فرش ها و لطافت تار و پود آن هر کسی را ترغیب میکند که حتی شده قالیچه ی کوچکی از این نخ گرانبها را در گوشه ای از خانه ی خود به نمایش بگذارد.
نقش باورها و فرهنگ بومی در نگاره ها سبب شده که مردم به سمت کالاهایی که ساخته شده با محصولات خود طبیعت هستند گرایش پیدا کنند.
فرش ابریشم از آن دست اجناسی است که قابلیت آن را دارد که تا سال های طولانی باقی بماند و همچنان شکوه و جلوه ی اولیه ی خود را حفظ نماید و فرش و نقش آن در زیبایی خانهرا به خوبی هر چه تمام تر اجرا کند.
اما زیبایی دُرّ گرانی است که به هر کس ندهندش! حفظ زیبایی چنین فرش هایی در گرو نگه داری صحیح آن و یادگیری اصولی است که باعث افزایش طول عمر آن میشود. به همین دلیل مواردی را در نظر گرفته ایم که با رعایت این اصول میتوان تا حدی طول عمر فرش را افزیش داد و از فرسودگی آن جلوگیری کرد.
البته به گزارش بخارا کارپت فرش های ابریشمی نیز در نوع خود طبیعی و مصنوعی دارند و اولین کار قبل از اینکه نحوه ی نگه داری از آنها را بدانید، شناخت جنس آنهاست.
- چرخاندن
به طور مرتب فرش ابریشمی خود را بچرخانید، این امر سبب میشود تا تمام قسمت های فرش به صورت مساوی در معرض نور خورشید و پا خوردگی قرار بگیرد. باید توجه داشته باشید تابش شدید و مستقیم آفتاب نیز سبب آسیب رساندن به تار و پود فرش خواهد شد، بنابراین سعی کنید تدبیری بیندیشید تا فرش ها در روزهای آفتابی خیلی زیر تابش مستقیم قرار نگیرند؛ میتوانید برای پنجره ها از کرکره ها یا پرده استفاده کنید تا اثرات تابش خورشید را کم نمایید.
- آب، دوست یا دشمن؟
اب در عین زندگی بخش بودن گاهی بسیار آسیب زننده است؛ در عین اینکه میتواند لکه بری بسیار کارآمد باشد و تمام کثیفی ها را یکجا بزداید، اما وجود رطوبت به صورت دائمی به شدت آسیب زننده خواهد بود و سبب پوسیدگی فرش خواهد شد. نه فقط فرش ها که اجسام زیادی در اثر وجود رطوبت از بین میروند.
فرش های ابریشمی رنگ ثابت هستند اما اگر به مدت طولانی در شرایطی قرار گیرند که میزان رطوبت هوا زیاد باشد، بی شک رنگ پس میدهند و شکل اولیه ی خود را از دست خواهند داد.
گفتن این موارد به این معنی نیست که برای استفاده از فرش های ابریشمی ترس داشته باشید و تصور کنید نگه داری آنها دردسر ساز است، حتی استفاده از این جنس فرش در محیط های در معرض آب بلامانع است اما باید در نگه داری آن دقت های لازم را داشت. اگر ناخواسته فرش خیس شد آن را خشک کنید. از جمله مواردی که در خشک کردن فرش میتوانید به کار گیرید این است که آن را در هوای آزاد پهن کنید، یا اگر هوا سرد بود از سشوار برای خشک کردن کمک بگیرید.
در صورتی که میزان خیسی فرش زیاد باشد، هنگام خشک کردن آن، قسمت مرطوب را در خلاف جهت خاب شانه کنید.
- حشرات موذی
از راحتترین و اصولی ترین روش هایی که در مبارزه با حشرات موذی میتوانید به کار بگیرید، رفت و آمد مکرر، نور و هواگیری مرتب فرش های ابریشمی است. فرش های مورد استفاده کمتر در معرض حمله ی حشرات قرار میگیرند اما اگر فرشی دارید که در انبار قرار دارد نیاز است هر چند وقت یکبار مورد بررسی قرار گیرد تا آسیب نبیند.
- آویزان کردن
گاهی از این بافته های گرانبها در جهت تزیین دیوار استفاده میکنند و بدین جهت میخ های بزرگ آهنی را که دارای بست هستند به دیوار زده و فرش را از آن آویزان میکنند. اما آویزان کردن به مدت طولانی باعث میشود فشار روی یک قسمت از فرش بیشتر از دیگر قسمت ها باشد و حالت خود را از دست بدهد.
حتی اگر علاقه مند به استفاده از فرش ها به عنوان تابلو هستید از ثابت کننده های پوستر یا گیره ها و پشت بندهای مناسب استفاده کنید تا وزن فرش به طور مساوی بین همه ی قسمت های آن تقسیم شود. یکی از بهترین راه حل ها این است که یک تکه پارچه ی محکم را به پشت فرش بدوزید و یک میله ی فلزی از پارچه رد کنید، در نهایت میله را به دیوار آویزان کنید.
این روش سبب میشود فرش نمای جذابتری داشته باشد و وزن آن در همه جا به طور مساوی تقسیم شود.
- انبار کردن
اگر قصد نگه داری از فرش ابریشم را دارید، باید آن را بسته بندی نمایید. بسته بندی میتواند با یک تکه پارچه یا ملافه باشد، اشتباه ترین کار برای بسته بندی کردن اجناسی مانند فرش استفاده از کیسه های پلاستیکی است چرا که هوا در این کیسه ها رفت و آمد ندارد و فرش را بیشتر در معرض آسیب قرار میدهد. فرش های ابریشم به گردش هوای آزاد احیاج دارند و بدون وجود این مسئله ی حیاتی یا کپک میزنند یا میپوسند.
یکی دیگر از راهکارهایی که میتوانید با استفاده از آن فرش را به مدت طولانی بدون ایجاد آسیب انبار کنید، قرار دادن فرش ها در یک صندوق و گذاشتن چند قرص نفتالین کنار آنهاست؛ اما توجه کنید که قرص ها هر چند وقت یکبار باید تعویض شوند.
اما در نهایت توصیه میشود برای اینکه فرش ها کمترین آسیب را ببینند آنها را به صورت باز و صاف روی یکدیگر بخوابانید. مکانی که آنها را قرار میدهید نباید مرطوب، گرم، خیس یا دارای هوای خفه باشد. چنین مکان هایی فرش را دچار کپک زدگی و بدبو شدن میکند و رنگ آن را تغییر میدهد در نتیجه از ارزش فرش میکاهد.
- له شدگی فرش
اگر بر روی فرش اجسام سنگینی مانند مبل قرار دارد، باید بطور مداوم آن را جا به جا کنید؛ تا فقط روی قسمت خاصی از فرش نباشد؛ در غیر این صورت باعث فشردگی کرک آن شده و حالت بدی ایجاد میکند. له شدگی فرش به راحتی رفع نمیشود و گاهی ممکن است آن ناحیه از فرش برای همیشه به همان شکل باقی بماند.
اگر این مشکل پیش آمد یکی از راهکارهایی که تا حدی به رفع مشکل کمک میکند کشیدن یک مسواک روی همان قسمت است؛ با آب ناحیه ی مورد نظر را کمی نمدار کنید سپس دوباره با مسواک همان قسمت را شانه کنید.
- شست و شو و تمیز کردن
دوام و زیبایی هر چیز در گرو میزان نگه داری و توجه به آن است. فرش های دستباف بسته به میزان استفاده و محلی که مورد استفاده قرار میگیرند، بطور متوسط هر 3 الی 5 سال یکبار باید شسته شوند.
لازم به ذکر است هیچ گاه نباید فرش ابریشم را با مواد شیمیایی یا به وسیله ی بخار بشویید چرا که موجب شکنندگی و افت کیفیت فرش خواهد شد.
از نکات دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد این است که فرش های کوچک را در ماشین لباس شویی نیندازید، آنها را با زور و فشار جا به جا نکنید. فرش های ابریشم را در آب فرو نبرید، مگر آنکه واقعا مجبور باشید؛ در اکثر مواقع تمیز کردن سطحی فرش با وسایلی مانند جاروبرقی کافی خواهد بود.
قالی خود را حتما به دست قالی شویی های مجرب بسپارید و خودتان در خانه دست به تمیزکاری آن نزنید چرا که بی شک نمیتوانید از پس آن برآیید.
در یک جمع بندی کلی اگر بخواهیم موضوعات دیگری را در رابطه با روش های نگه داری از فرش های ابریشمی بیان کنیم باید بگوییم در هنگام جاروبرقی کشیدن به هیچ وجه ریشه های فرش را جارو نکشید. کشیده شدن ریشه ها به داخل جاروبرقی موجب شکستگی و کنده شدن آنها میشود؛ به طور کلی اگر فرش دستباف و قیمتی دارید با برس جاروبرقی آن را تمیز نکنید بلکه سعی کنید از شانه های نرم تر استفاده نمایید تا به تار و پود فرش آسیبی نرسد.
و مورد دیگر اینکه اگر روی فرش چیزی ریخت سریعا اقدام به تمیز کردن آن نمایید و اجازه ندهید به لایه های زیرین فرش نفوذ کند چرا که بعضی از لکه ها در صورتی که باقی بمانند سخت تر تمیز میشوند.
ابتدا لکه را با یک تکه پارچه یا حوله تمیز کنید سپس مایع ظرفشویی را کمی با آب رقیق کرده و محل مورد نظر را دوباره تمیز نمایید.
در صورت باقی ماندن لکه باز هم همین فرایند را تکرار کنید. بعد از تمیز کردن محل لکه قسمت مرطوب را خشک کنید یا اینکه زیر آن قسمت وسیله ای قرار دهید تا هوا در قسمت زیرین و رویی فرش جریان داشته باشد و بوی بدی نگیرد.
لحظه هایتان همیشه خوش باد.
- ۹۸/۰۴/۱۶